‘ T PONTHÚS
Wie Stavoren bezoekt kan er niet onder uit om ook een bezoekje te brengen aan Toankamer ’t Ponthús.
De toankamer bevindt zich in 2 pandjes die gebouwd zijn als dienstwoningen voor de Rederij, die jaren lang de roemruchte (trein)pontverbinding onderhield tussen Stavoren en Enkhuizen. Hoewel ze al lang niet meer bewoond werden door stokers, machinisten of andere veerbootmedewerkers werden deze woningen nog altijd de Ponthuzen genoemd, hetgeen ook de naam ’t Ponthús verklaart.
Wat is er te zien in ’t Ponthús?
Hoewel Stavoren de oudste stad van Friesland is, is er dankzij overstromingen, oorlogen en economisch verval weinig meer over van een historische stad. In 't Ponthús wordt de roemruchte geschiedenis van Stavoren weer tot leven gebracht.
Door het gebouw loopt een tijdbalk van het jaar nul tot nu, waaruit gelinkt wordt naar de historie van de stad. Aan de hand van deze tijdbalk wordt kort ingehaakt op een gebeurtenis uit de geschiedenis zoals o.a. de Slag bij Staveren, het St. Odulf klooster, het Hanzeverleden, de plunderingen door de Noormannen, scheepvaart enz.. Ook de recente geschiedenis wordt niet vergeten, zo wordt er aandacht besteed aan de opkomst van het toerisme, het Hoogland gemaal. Wil men meer over het onderwerp weten dan kan dit via naslagwerken die er dieper op in gaan.
Het Vrouwtje van Stavoren
De legende van het Vrouwtje is een van de bekendste legendes van Nederland. Maar hoeveel mensen kunnen het verhaal nu echt vertellen? Iedereen weet wel iets van de ring, de vis en het graan, maar hoe zit nu precies de vork in de steel? Kom uw geheugen opscherpen! Men kan zelf het verhaal ontdekken aan de hand van afbeeldingen en allerlei ornamenten; inderdaad: de ring, de vis en het graan. Tevens wordt er een film vertoond over de legende.
Ook voor kinderen!
Kinderen zijn meer dan welkom in 't Ponthús. Op eigentijdse wijze kunnen zij van alles ontdekken over Stavoren. Er is voor hun een speciale hoek ingericht en er is een speurtocht te doen door het gebouw.
Kijk voor openingstijden op de website www.ponthuus.nl
JOHAN FRISO SLUIS
Met de opening van de tweede Johan Frisosluis heeft Friesland er een bijzondere attractie bijgekregen. De sluis heeft een bijzonder karakter: groen, open, milieuvriendelijk en energieneutraal. In het nieuwe sluiscomplex van de Johan Frisosluis staat een hele bijzondere ruimte. Niet alleen qua vorm, maar ook qua functie. In deze ontvangstruimte valt namelijk van alles te beleven! Je komt er van alles te weten over Stavoren, de bijzondere sluis, de Friese meren, de wereldreis van de paling, het werk van de sluiswachter en nog veel meer leuke weetjes hebben een plekje in de ontvangstruimte.
De ontvangstruimte is tijdens het vaarseizoen van 1 april tot 1 november geopend als de sluis bediend wordt. De toegang is gratis. Groepen kunnen in overleg de ontvangstruimte ook buiten het seizoen bezoeken. www.ontvangstruimtejohanfrisosluis.nl
HOOGLANDGEMAAL
Het Hooglandgemaal is het grootste gemaal van Friesland. Het electrische gemaal is essentieel voor een veilig waterpeil in Friesland. In de hal staan vier schroefpompen Het gemaal loost het water vanuit de Friese boezem op het IJsselmeer. Het nam de taak over van het andere gemaal in Friesland dat water loost op het IJsselmeer, het ir. D.F. Wouda stoomgemaal in Lemmer. Dat staat op de Wereldelfgoedlijst van de UNESCO en hoeft nu alleen bij zeer hoge waterstanden bij te springen. Het Hooglandgemaal is visvriendelijk. Vissen kunnen zonder problemen door het gemaalstelsel zwemmen. Het gemaal is niet open voor publiek.
OUDE ZEESLUIS
Stavoren heeft drie sluizen: aan de zuidzijde de Johanfrisosluis met twee kommen en één aan de Noordzijde, bij de oude haven. De Oude Zeesluis werd al in 1575 gebouwd, en wordt ondanks verschillende opknapbeurten en vernieuwingen, nog steeds met de hand bediend.
PONTGAT
In de spoorhaven is een replica van het pontgat gebouwd. Vanaf 1900 reden treinstellen zonder problemen de pont op richting Enkhuizen. De goederenverbinding werd druk gebruikt, op het hoogtepunt werden per jaar zo'n 24000 treinwagons over de Zuiderzee getransporteerd maar raakte in de jaren dertig in verval. In 1936 voerde de laatste pont het zogenaamde pontgat uit. In 1950 werd het bouwwerk afgebroken. Met de replica wordt deze bijzondere verbinding in herinnering gebracht.
Nu vaart de veerboot, de 'Bep Glasius' vanuit de spoorhaven in 80 minuten van Stavoren naar Enkhuizen. Jaarlijks zet de veerboot vele duizenden toeristen en fietsen over. Kaartjes in Stavoren kunt u kopen bij het TIP kantoor op de haven.
HAVENLICHTEN
Op de haven staan twee havenlichten en een vuurtoren. Deze zijn al in 1884 gebouwd en worden nog altijd gebruikt. Één van de havenlichten is groen-wit, de andere is rood-wit geschilderd. Als het donker is geeft één groen en de andere rood licht. Dit helpt schippers om in het donker toch veilig de haven binnen te varen. De vuurtoren geeft om de 2 seconden wit licht, zodat de schippers weten dat daar de haven van Stavoren ligt.
KOEBRUG
Er zijn vijftien bruggen in Stavoren. De Koebrug gaat over de oude stadsgracht die werd aangelegd ter verdediging van de stad. De Koebrug is één van de drie bruggen die Stavoren kunnen afsluiten van het vaste land. Staan de nieuwe sluisbrug, de oude sluisbrug en de Koeburg op het zelfde moment open dan ligt de stad gewoon op een eiland.